‘Nederlandse zzp’ers zijn het slechtst voorbereid op hun pensioen’ kopten de kranten begin dit jaar. Journalist Jessica van Zanten herkende zich in het verhaal en dook met frisse tegenzin in de P-materie.
Ja, dit artikel gaat over pensioenen. Nu niet meteen afhaken! Dat het onderwerp pensioen bij velen niet de meest positieve associaties oproept, blijkt wel uit een rondvraag in mijn omgeving. Reacties variëren van ‘Saai’, ‘Ingewikkeld’ en ‘Dat geld smelt toch weg voor de zon’ tot het ietwat optimistischer ‘Fijn, zoek je het gelijk even voor mij uit?’. Ik sta ook niet direct te juichen en toch vind ik dat ik dit jaar ‘iets’ aan mijn pensioen moet doen. In juli vier ik mijn vijfjarig jubileum als freelancer en waar ik in het begin onder het mom van ‘Ik zit nog in de opstartfase’ mijn kop nog lekker in het zand kon steken, is het nu tijd voor actie. Steeds vaker hoor ik namelijk verhalen van oudere zzp’ers die eindeloos moeten doorwerken omdat ze hun pensioen niet goed op orde hebben. Deze verhalen worden onderstreept door het recente onderzoek van Aegon waaruit blijkt dat 55 procent van de Nederlandse zzp’ers een pensioenplan heeft, maar slechts 8 procent werkelijk iets heeft vastgelegd. Daarmee doen we het wereldwijd het slechtst.
Volgens onafhankelijk financieel adviseur Katinka Slegt is het vooral voor vrouwen belangrijk om inzicht in hun geldzaken te krijgen. “Vrouwen zorgen financieel vaak slecht voor zichzelf en ik zie dat er daardoor veel in de problemen raken. Er zijn een paar life-changing moments, zoals samenwonen, trouwen, kinderen krijgen, voor zover allemaal gezellig. Maar we denken liever niet na over zaken als langdurige ziekte, echtscheiding, overlijden én pensioen. En dat is wel belangrijk, want na een scheiding bijvoorbeeld gaan vrouwen er veel meer op achteruit dan mannen.* Baas in eigen beurs is dan ook mijn motto.”
Ik ben op dit moment alleenstaand, dus moet ik sowieso mijn eigen boontjes doppen. Maar blijven doorbeunen tot in het bejaardentehuis? Ik moet er niet aan denken. En dus dook ik – met lichte tegenzin – de pensioenwereld in. Dit is wat ik leerde.
1/ Zo check je wat je al aan pensioen hebt opgebouwd
Je pensioen is dus het inkomen dat je ontvangt nadat je stopt met werken. Dat is opgebouwd uit drie onderdelen: 1. het basispensioen van de overheid, ofwel de AOW; 2. het pensioen dat is opgebouwd bij een werkgever en 3. wat je zelf hebt geregeld voor je pensioen. Op mijnpensioenoverzicht.nl zie je wat je hebt opgebouwd. Op dit moment staat op deze site nog dat je AOW krijgt vanaf je 67ste, maar dit klopt niet. De leeftijd waarop je AOW kunt ontvangen is nu inderdaad 67, maar dat gaat de komende jaren oplopen. De site gaat de informatie aanpassen na klachten van het tv-programma Kassa. Op de site van de sociale verzekeringsbank, svb.nl, kun je zelf uitrekenen hoe het zit met je AOW. Zo krijg ik waarschijnlijk AOW vanaf mijn 70ste, al kan dit de komende jaren door nieuwe regelgeving ook weer veranderen. Mensen met een partner krijgen nu circa € 750 AOW per maand; zonder partner is dat circa € 1333. Let op: heb je een tijd in het buitenland gewoond en ben je uitgeschreven in Nederland, dan bouw je minder AOW op.
2/ Werk toe naar een doel
Bovenstaande sites geven je een eerste inzicht in je toekomst. Zo kom ik erachter dat tien jaar in loon-dienst bij twee werkgevers me vanaf mijn 62ste het duizelingwekkende bedrag van € 82 per maand oplevert, wat oploopt tot € 299 per maand vanaf mijn 67ste. Met AOW erbij kom ik dan op een bedrag van € 1384 per maand vanaf mijn 70ste. Katinka Slegt: “Bedenk wanneer je met pensioen wilt; dat is de stip op de horizon waar je naartoe wilt werken. Hoeveel wil je per maand kunnen besteden? Stel dat je wensbedrag € 2000 is. Hoe ga je dat bereiken? Heb je een eigen woning, wil je reizen, sporten? Wil je eerder met pensioen dan dat je je AOW krijgt? Wat doet de inflatie? Welk kapitaal heb je dan nodig?” Op sites als independer.nl, zzppensioen.nl en brightpensioen.nl staan tools waarmee je zelf al veel kunt berekenen. Of roep de hulp van een financieel adviseur in.
3/ Bouw eigen vermogen op
De meeste mensen zullen, als ze niets doen, hun wensbedrag niet bereiken. Freelancers niet, mensen die parttime werken niet, maar ook steeds meer mensen in loondienst niet, omdat hun werkgever geen pensioenregeling heeft. Daarnaast is het ook de vraag of de AOW in zijn huidige vorm in de toekomst nog bestaat; die pot is nu al leeg. Op de een of andere manier moet je dus proberen eigen vermogen op te bouwen. Ook als je eerder wilt stoppen met werken. Katinka Slegt: “Je kunt onder andere sparen – al levert dat met de huidige rente weinig op – aflossen op je eigen huis als je dat hebt zodat je later lagere lasten hebt, beleggen; er zijn de laatste jaren steeds meer beleggingslijfrente-initiatieven voor zzp’ers.” Bij een beleggingslijfrente leg je geld in bij een beleggingsinstelling; die beleggen voor je in aandelen en deposito’s. Het rendement is meestal hoger dan bij sparen, maar je loopt ook meer risico en je opbrengst staat niet vast. Kijk daarom goed naar het beleggingsprofiel van je beleggingsinstelling.
4/ Pensioensparen geeft belastingvoordeel
En nu komt het leuke gedeelte, want wat blijkt: het voordeel van pensioensparen ten opzichte van gewoon sparen is dat het je veel belastingvoordeel oplevert. Het geld dat je opzij zet komt namelijk vanuit je bruto inkomsten en je betaalt geen vermogensrendementsheffing over je opgebouwde vermogen. Leg je bijvoorbeeld € 100 per maand in, dan spaar je € 1200 per jaar en krijg je € 484,80 terug van de belasting. Je mag dit natuurlijk niet onbeperkt doen. Op diverse sites staan tools om te berekenen tot welk bedrag je zo mag sparen of vraag het aan je belastingadviseur. Het nadeel ten opzichte van gewoon sparen is dat je geld voor langere tijd vaststaat en dat je er niet bij kunt. Omdat de overheid wil dat iedereen een redelijk pensioen opbouwt, bieden zij mensen die te weinig opbouwen (zoals zzp’ers) de mogelijkheid dit met fiscaal voordeel te doen. Je kunt je geld storten in een lijfrenteverzekering of bankspaarrekening. En dit bedrag mag afgetrokken worden van de inkomstenbelasting, waardoor het fiscaal heel aantrekkelijk wordt. Het maximale bedrag dat per jaar gestort mag worden heet de ‘jaarruimte’ (stort je meer, dan moet je er belasting over betalen). Het bedrag wordt via een formule berekend en is onder andere afhankelijk van je winst uit onderneming van het jaar ervoor en daardoor ook voor iedereen verschillend. Als je pensioen wordt uitgekeerd, betaal je overigens wel inkomstenbelasting over het bedrag.
5/ Pensioensparen voor zzp’ers is flexibel
Hoe meer ik me erin verdiep, hoe leuker ik het begin te vinden, want pensioensparen voor zzp’ers (of werk-nemers zonder pensioenopbouw) is flexibel. Véél flexibeler dan als je via een vaste werkgever bij een pensioenfonds zit. ZZP Pensioen en BrightPensioen zijn bijvoorbeeld beleggingslijfrente-initiatieven voor zzp’ers die deze flexibiliteit bieden. De voordelen: je kunt maandelijks aanpassen wat je inlegt: heb je een maand wat minder omzet, dan zit je dus niet direct klem. Raak je (een periode) arbeidsongeschikt, dan kun je geld uit je fonds halen (hierdoor wordt je pensioen wel minder). Wil je eerder met pensioen? No problem, dat kun je zelf op de sites aanpassen. En ja, ik hoor de zzp’ers denken: wat als ze failliet gaan? Dan staat je geld in ieder geval bij deze partijen veilig.
6/ Spreid je kansen
Elke financieel adviseur die ik spreek zegt hetzelfde: spreid je kansen. Heb je een eigen huis? Los af. Stijgt de rente weer? Ga meer sparen. Doe mee aan een beleggingslijfrente-initiatief. En erf je geld, investeer dan in stenen, misschien een vakantiehuisje dat je kunt verhuren. Kortom: wed, als dat mogelijk is, niet op één paard. Maar ook: leef nu. Wacht niet tot je 70ste om die wereldreis te maken (20 procent van de bevolking haalt de AOW-leeftijd niet). Maak daar nu tijd voor vrij, nu je nog fit bent en energie hebt.
7/ Pensioen is (best) leuk!
Een week lang zit ik met mijn hoofd in de pensioenen. Zelfs tijdens een strandwandeling, onderweg naar een feest en tijdens etentjes is het mijn main topic – sorry vrienden! Het is veel informatie die op je afkomt; er is veel regelgeving, maar uiteindelijk is het ook (best) leuk. De meeste ondernemers zijn een beetje eigenwijs, willen hun eigen gang gaan. Juist het pensioen voor zzp’ers biedt die flexibiliteit. Daarnaast wil je als ondernemer het liefst ook ieder jaar meer omzetten en doen velen hun eigen btw-aangifte, dus het is niet zo dat financiën ons niet interesseren. Het kwartje viel voor mij toen Katinka Slegt zei: “We geven geld uit aan dure schoenen, de kapper, maar naar een pensioen kijken we niet om.” Herkenbaar, want ik kwam net thuis met een paar gevulde tassen na een shopsessie. Ik weet dus wat ik ga doen: investeren in mijn pensioen.
Met deze sollicitatietip sleep jij je droombaan binnen
Tekst: Jessica van Zanten | Fotografie: kee kee @stickystuff
Leave a Comment
You must be logged in to post a comment.