Wanneer ben je een zelfstandig ondernemer als zzp’er?

De Belastingdienst bepaalt of u zelfstandig ondernemer bent voor de inkomstenbelasting of niet. Daarvoor bekijkt zij bijvoorbeeld of u winst maakt en hoeveel tijd u aan uw bedrijf besteedt. Vaak hangt de beslissing af van uw specifieke situatie.

Wanneer bent u zelfstandig?

 

Om te bepalen of u zelfstandig bent, gebruikt de Belastingdienst een aantal criteria. Dat zijn onder meer:

• Aantal opdrachtgevers: als ondernemer werkt u voor meerdere opdrachtgevers en heeft u wisselende inkomsten.
• Zelfstandigheid: bepaalt u zelf hoe u uw werk doet of bepaalt uw opdrachtgever dat?
• Streven naar continuïteit: onderneemt u acties om te zorgen dat uw bedrijf blijft bestaan?
• Investeren in uw bedrijf: koopt u uw eigen bedrijfsmiddelen? Besteedt u geld aan marketing, om uw bedrijf te profileren?
• Zelf risico lopen: wie loopt het risico als dingen misgaan? Wie is aansprakelijk bij eventuele schade?
• Streven naar winst.

Voorbeeld: zelfstandigheid

Een belastingadviseur geeft parttime les op een opleidingsinstituut en werkt daarnaast nog voor andere opdrachtgevers. Er is geen schriftelijke overeenkomst. Aan het begin van de cursus geven de cursisten de gewenste data door. Het opleidingsinstituut bepaalt de data dus niet. In dit geval is sprake van zelfstandigheid. Reden hiervoor is dat de docent zelf de cursusdata vaststelt, in overleg met de cursisten. Hij is zelfstandig in zijn werk: hij bepaalt zelf de inhoud van de cursus en zorgt ook zelf voor vervanging als hij ziek is.

Wanneer heeft u een dienstverband?

Voor een arbeidsovereenkomst gelden de volgende voorwaarden:

• U krijgt betaald voor uw werkzaamheden. Er is dus sprake van loon.
• U bent altijd degene die de werkzaamheden uitvoert. De Belastingdienst noemt dit ‘verplichte persoonlijke arbeid’. U kunt zonder toestemming van de werkgever niet zomaar iemand anders in uw plaats sturen.
• Er is een gezagsverhouding. Uw werkgever bepaalt waar, wanneer en hoe u uw werk doet.

Voldoet uw situatie aan deze voorwaarden? Dan is de kans zeer groot dat de Belastingdienst oordeelt dat u een dienstverband heeft en dus niet zelfstandig bent.

Voorbeeld: verkapt dienstverband

Een directiesecretaresse werkt freelance voor 3 opdrachtgevers. Voor opdrachtgever 1 werkt ze op maandag en dinsdag. Voor opdrachtgever 2 op woensdag en donderdag. Op vrijdag werkt ze voor opdrachtgever 3. Ze werkt op min of meer vaste werktijden. Ondanks de 3 verschillende opdrachtgevers is hier wel sprake van een dienstverband. Dat komt door de vaste werktijden en door de aard van het werk. Er is een gezagsverhouding en de directiesecretaresse kan niemand anders sturen om haar werk te doen.

Beoordeling zelfstandigheid

Uw omstandigheden spelen een belangrijke rol bij het bepalen of u wel of niet een zelfstandig ondernemer bent. In sommige gevallen is het bijvoorbeeld minder belangrijk om 3 opdrachtgevers te hebben. Het gaat er niet alleen om dat u aan bepaalde criteria voldoet, maar vooral hoe deze criteria met elkaar samenhangen. De mate waarin u voldoet aan de verschillende criteria geeft de doorslag.

Voorbeeld: zelfstandigheid

Een interim-manager krijgt de opdracht om als zelfstandige een grote reorganisatie door te voeren bij een bedrijf. Hij heeft hierdoor in het betreffende jaar maar 1 opdrachtgever. Toch wordt hij als zelfstandige gezien. Het gaat in dit geval om een opdracht met een duidelijk begin en eind. Er is geen gezagsverhouding en de interim-manager mag zijn werk naar eigen inzicht uitvoeren. Ook is hij zelf aansprakelijk voor de schade die ontstaat bij een eventueel verkeerd gegeven advies.

Voorbeeld: verkapt dienstverband

Een thuishulp verleent via 1 bemiddelingsbureau haar diensten bij een groot aantal hulpbehoevenden. Zij stuurt haar facturen hiervoor aan het bemiddelingsbureau. De partij die de facturen krijgt, wordt gezien als opdrachtgever. In dit geval het bemiddelingsbureau. De thuishulp heeft dus maar 1 opdrachtgever en voldoet daarmee niet aan de criteria voor zelfstandig ondernemer. Ze heeft daarom een dienstbetrekking bij het bureau.